2020
UPDATE 05/06/2020: Zwemmen in Absurdistan
Woensdag. Klokslag 17u in de namiddag. Consternatie alom. Wat niemand voor mogelijk achtte, lijkt waarheid te worden. Ondanks de profetische woorden: “Alle sporten kunnen terug opstarten”, wordt na 10 minuten elke verwachting de kop ingedrukt door het gesloten houden van de zwembaden. Geen discrepantie tussen competitiesport en recreatieve sport of kinderen en volwassenen. Geen duidelijke omschrijving waar de problemen zich bevinden. Woede en verdriet bij elke zwemfederatie en onbegrip bij elke zwemmer. Na een eerste emotionele reactie van velen, hoog tijd voor redelijkheid en objectiviteit. Vragen stellen en ondanks tegenslag, de blik vooruit. We moeten vooruit.
En de veiligheidsvoorwaarden?
In de aanloop naar bepaalde keuzes werd heel wat geschreven rond veiligheid en de voorwaarden. Met een structurele aanpak van veilige looplijnen en de broodnodige voorzorgsmaatregelen, is heel wat mogelijk. Wanneer het gaat over de manier van zwemmen in een baan, kan contact vermeden worden door een goede verdeling van de banen volgens tempo en het aantal personen per baan te beperken.
Meer zelfs nog, zelfstandig kunnen trainen is een hoofdkenmerk van een individuele sport.
Ook de controle op het navolgen van de veiligheidsvoorwaarden is niet al te moeilijk. Ondertussen is het me duidelijk, het toepassen van voorwaarden is makkelijker op te leggen wanneer er een hiërarchisch systeem aanwezig is. Een voormalige werkgever zei me ooit: “Controle is goed, vertrouwen is beter.” In een eerste fase lijkt het opstarten van lessen onder begeleiding, perfect mogelijk. Nadien volgt dan het recreatief zwemmen onder strikte opvolging van de bijgeschoolde redders.
Er werden ook praktische bezwaren geopperd rond douche en kleedkamer. Toch een drogreden? Wanneer een wisselende bubbel van 10 kan en een restaurant of cafébezoek… Dan kan individueel omkleden toch ook? Wist je trouwens dat competitiezwemmers zich nooit omkleden in een kleedhokje, maar gewoon met een handdoek om de middel?
Zwembaden zijn allemaal verschillende gebouwd, het lijkt me onmogelijk dat de overheid elke infrastructuur heeft bekeken. Niet overal heb je meerdere ingangen, een ruime omgeving en mogelijkheden, maar is het niet aan de overheid te vertrouwen – net zoals op alle andere domeinen – op de burgerzin en de kwaliteit van de lokale overheden.
Is chloor nu veilig?
De specifieke omgeving van een zwembad blijkt alvast een veilige omgeving te zijn. Professor Andy Hoepelman gaf al meermaals aan dat het virus niet kan overleven in een zwembad. Maar het gaat veel verder, ook de overheid en professionals van ons eigen overheid geven aan dat een chlooromgeving dodelijk is voor het virus.
Op de website van Sciensano.be, een onderneming rechtstreeks gelinkt aan het verstrekken van maatregelen en richtlijnen naar artsen en professionals in de zorgsector, staat geschreven : “Furthermore, these viruses can be effectively inactivated by lipid solvents and common disinfectants including ether (75%), ethanol, chlorine-containing disinfectant, peroxyacetic acid and chloroform (12,13).” Meer nog, in de presentatie van Idewe die vertrekken naar zorgcentra getroffen door het virus, staat dan weer te lezen dat de richtlijn vanuit de overheid voor ontsmetten bestaat uit 1000 ppm chloor of alcohol 70%.
Moeten er nog argumenten zijn?
James Carville: “The economy, stupid!”
Als het dan niet aan het omgeving en veiligheid van het zwembad ligt, wat kan het dan wel zijn? Een zwembad kost geld. Bakken geld. Een stevige personeelslast, onderhoud en een donkerrode energiefactuur. Je hoeft niet te kunnen rekenen dat een vuurtje stoken onder een immense bak water, stevig wat geld kost. Vele zwembaden zijn ondertussen geprivatiseerd en onontbeerlijk speelt ook hier een commercieel verhaal. Maar deze keer gaat de vlieger niet op.
Michaël Schouwaerts van Sportoase steekt zijn ontgoocheling niet weg in het avondnieuws: “Dat komt hard aan. Wij waren klaar en hadden een heel protocol uitgewerkt. Er is nu wel een duidelijke datum: 1 juli. Maar er is geen duidelijkheid over waarom we dicht moeten blijven. Daar hadden we wel op gehoopt. We hopen eerstdaags een lijst met te nemen maatregelen te ontvangen.” En ook de zwembaden van Lago waren klaar. De personeelsplanning was al rondgestuurd, redders bijgeschoold en klaar om ieder veilig te ontvangen.
Ook hier is opnieuw dezelfde conclusie te trekken. De lokale context bepaalt het verhaal dat wordt geschreven. Elke zwembadbeheerder: gemeentelijk, stedelijk of geprivatiseerd, bestuurt zijn infrastructuur als goede huisvader. Dat was in het verleden zo, dat is nu zo en dat zal in de toekomst ook zo zijn. Is het niet aan hen om de opgelegde voorwaarden in de praktijk om te zetten?
En nu?
Met onze eigen lokale context als zwemclub in Aalter hebben we geluk: vlotte communicatie van de sportdienst naar alle clubs, duidelijkheid over wat niet en wel mag en een vlot reservatiesysteem. Veel afspraken, dat is niet altijd gemakkelijk natuurlijk. Maar tegelijk ook heel veel steun naar elke sportvereniging dat wanneer mogelijk, je snel opnieuw kan starten en kan rekenen op het partnership.
In sommige sporten is elke recreatief lid, ook deel van zijn of haar federatie. In de zwemsport niet. Niet iedereen wordt lid van zodra hij of zij een keertje in het jaar gaat zwemmen. Misschien een geluk voor de personeelschef van een zwemfederatie, je mag meteen 10 extra mensen aanwerven om de ledenregistratie gebolwerkt te krijgen. Maar zorgt deze visie nu plots voor minder gewicht in de schaal?
Competitiesport heeft geen nood aan een warme douche of een kleedhok, de gewoontes zijn compleet anders. Misschien kan een zwemschool ook wel gefaseerd aan de slag. En ook de doorwinterde baantjeszwemmer, misschien is daar ook wel plaats voor?
Maar het vacuüm van nu, dat zorgt voor frustratie. Er is ook voor het zwemmen nood aan een visie die alle onduidelijkheden doet verdwijnen. Laat elke lokale context zelf het verhaal schrijven en zelf het verschil maken. Laat hen aanbieden wat voor hen mogelijk is, duidelijk afgebakend in een kader van voorwaarden. Op die manier voelt niemand zich nog gediscrimineerd tegenover een andere sport.
En o ja, staat iemand stil bij de sociaal-maatschappelijke functie van een zwemclub waar vele kinderen en jongeren elke dag komen zwemmen?
Geschreven door: Sam Lasoen (hoofdtrainer Swimming Team Aalter, ex-competitiezwemmer en gebeten door water)
Bovenstaand artikel is geen spiegel voor onze eigen lokale context, maar een reflectie over de algemene toestand in de zwemwereld. Wij hebben het volste vertrouwen dat onze gemeente de juiste keuzes maakt en samen met ons wil bouwen aan de zwemmende toekomst van Aalter.
Naar onze leden toe houden wij nog eventjes de planning voor de komende weken in beraad tot volgende week woensdag. We hopen op een doorbraak naar aanleiding van het protest bij de beslissing. Wij kijken reikhalzend uit naar het resultaat van de belofte door Marc Van Ranst en Ben Weyts, om het punt rond de zwembaden terug op de agenda te zetten.